عدد اکتان بنزین یعنی چی ؟

اکتان بنزین یا به عبارتی عدد اکتان، معیاری برای سنجش مقاومت بنزین در برابر پدیده مخرب ناک یا ضربه در موتور خودرو است. این عدد نشان می‌دهد که بنزین تا چه حد در برابر گرما و تراکم بالا در موتور، بدون جرقه و به‌صورت خودبه‌خود مشتعل می‌شود.

عدد اکتان با توجه به دو نوع سوخت زیر اندازه‌گیری می‌شود:

عدد اکتان 100: به ایزو اکتان (سوختی با مقاومت احتراق بالا در برابر تراکم) اختصاص دارد.

عدد اکتان صفر: به نرمال هپتان (سوختی با مقاومت احتراق پایین در برابر ضربه) تعلق دارد.

به‌عنوان مثال اگر بنزینی دارای اکتان 93 باشد، یعنی مخلوطی از 93 درصد ایزواکتان به‌ اضافه 7 درصد نرمال هپتان است.

تاثیر اکتان بنزین بر عملکرد خودرو

اکتان بنزین به‌طور مستقیم بر عملکرد موتور از چند جنبه شامل احتراق، توان و آلایندگی خودرو، تاثیر می‌گذارد. به‌طور کلی، اگر اکتان بنزین بالا باشد، احتراقِ کامل‌تر و آرام‌تر، افزایش راندمان موتور و کاهش آلایندگی رخ خواهد داد. اما اکتان پایین باعث احتراق ناقص، افزایش دمای موتور، افزایش ناک، رسوب کربن، آلایندگی بیشتر و کاهش شتاب و توان خودرو خواهد شد.

تاثیر منفی عدد اکتان بنزین پایین در موتور

اگر عدد اکتان بنزین مورد استفاده در موتور خودرو از میزان توصیه‌ شده توسط شرکت سازنده موتور پایین‌تر باشد، آن وقت ایراداتی مثل ناک زدن، لرزش موتور، رسوب‌گذاری، کاهش توان و خرابی رینگ و پیستون و یاتاقان‌ها رخ خواهد داد. به‌طور کلی اگر بنزین استاندارد در دسترس نباشد، موتور خودرو خیلی زودتر از حد معمول به پایان عمر خود می‌رسد و خرج زیادی جهت تعمیر روی دست مالک می‌گذارد.

تاثیر عدد اکتان در جلوگیری از ناک زدن موتور

هر چقدر عدد اکتان بنزین بالاتر باشد، در برابر تراکم و گرما مقاوم‌تر می‌شود و دچار احتراق زودرس نمی‌شود. زمانی که سوخت با پدیده احتراق زودرس همراه نشود، دیگر موتور خودرو ناک نخواهد زد و ایراداتی مثل ساییدگی پیستون و سیلندر یا شکستگی رینگ و پیستون نیز در اثر آن رخ نخواهد داد.